E ftuar këtë të mërkurë në emisionin “Rudina” në Tv Klan, ka qenë shkrimtarja e njohur, Mira Meksi, për të folur më tepër rreth librit të saj më të ri, “Parisi vret”.
Gjatë programit, ajo shpjegon që ideja qendrore e këtij romani është frymëzuar nga një ngjarje e vërtetë e Ismail Kadaresë, në kohën e diktaturës.
Në këtë histori futet “loja perverse e policisë së fshehtë”, por edhe e një vajzë e cila dërgohet për t’u afruar me shkrimtarin e për të parë se cili do të ishte vendimi i tij politik.
Shkrimtarja thekson se, duke qenë se ky është një roman, jo çdo gjë lidhet me Ismail Kadarenë, pasi gjatë procesit të shkrimit, ka krijuar edhe “realitete të tjera”.
Rudina Magjistari: Me thënë të drejtën gjeta një ngjashmëri pak, tek historia e Ismailit tonë, se ishte i vetmi shkrimtar që i kishte, le të themi, këto mundësia. Që edhe udhëtonte, por edhe që duhet të jetonte në një vend që nuk ishte i lirë dhe duhet ta ndërtonte atë lirinë brenda një burgu, në një farë mënyre. Shpjegohet bukur në fillime, pastaj sigurisht që besoj që ngjarjet rrjedhin në një formë tjetër, nuk e di sesa vazhdon të ngjajë.
Mira Meksi: Shiko, unë e kam thënë që në fillim që është një ngjarje e vërtetë.
Rudina Magjistari: Është një ngjarje e Ismail Kadaresë atëherë meqë unë gjej një ngjashmëri me personazhin?
Mira Meksi: Ja do të shpjegohem, nuk është kaq e thjeshtë sepse është letërsi. Është një ngjarje e vërtetë që më është treguar, e cila ndonëse unë jam nga ato individ që e kam jetuar dhe përjetuar diktaturën në të gjithë format e saj, u trondita. U trondita dhe kjo frymëzoi idenë qendrore të këtij romani. Pra, romani i tërë nuk është ngjarja që m’u tregua, por ngjarja ishte për shkrimtarin tonë Ismail Kadare. Megjithatë kuptojeni, kur një ngjarje reale futet në procesin e të shkruarit, krijon një realitet tjetër. Pra, është Ismail Kadareja dhe nuk është Ismail Kardareja. Unë doja ta thoja dhe tek ju që, për lexuesin time dhe shikuesin tuaj të nderuar, nuk kam shkruar një roman për Ismail Kadarenë. Është fati i një shkrimtari të madh që mund të jetë, Ismail Kadare, plus Agolli, plus Besnik Mustafaji, plus tjetri, ose krejt Kundera i Çekisë. Në një moment kyç të historisë së Shqipërisë, në vitin ’90, pikërisht kur ka filluar rrëmeti i madh i pushtetit të kohës, por është një diktaturë e cila kërkon ta mbajë me çdo kusht pushtetin. Dhe në këto momente kaq të rrezikshme vendoset edhe vrasja e shkrimtarit, nëse ai do të ketë mend që të qëndrojë në Francë. Këtu hyn pastaj loja perverse e policisë së fshehtë, jo e sigurimit të shtetit, një polici e cila drejtohej nga vejusha e diktatorit, e Hoxhës. Dërgohet një vajzë shumë e bukur, shumë e suksesshme tiranase, e kryeqytetit, dërgohet pikërisht nga… ishte bashkëpunëtore e sigurimit, e detyruar të ishte dhe ky ishte një fat i tmerrshëm. Prandaj them që jam tronditur jashtëzakonisht shumë nga kjo ngjarje. Dhe kjo duhej që të afrohej me shkrimtarin, të njiheshin sigurisht dhe të merrte vesh se cili do të ishte vendimi i tij politik. E gjithë kjo frymëzoi romanin.
Nga fundi i programit, Mira Meksi gjithashtu shprehet se Ismail Kadare, nuk e ka ditur asnjëherë këtë histori. Ajo vetë e kishte marrë vesh nga miku i saj, Bujar Hudhri, i cili e kishte dëgjuar historinë nga ish-Prokurori i Përgjithsëm i asaj kohe.
Sipas shkrimtares, vajza e cila e ka ndjekur Kadarenë, ka ekzistuar realisht.
Rudina Magjistari: Kjo është një histori që Imsail Kadare nuk e ka rrëfyer për veten e vet?
Mira Meksi: Jo sepse ai nuk e ka ditur. Këtu qëndron historia, është shumë e bukur. Dhe Bujarit ia ka treguar në një moment shumë të çuditshëm dhe jo shumë domethënës, ish-Prokurori i Përgjithshëm i asaj kohe. Dhe i ka thënë: “po shteti shqiptar ka dërguar filankën, pikërisht në këtë moment për këtë gjë”. Kadareja nuk ka ditur absolutisht asgjë. Në një farë mënyre është e kuptueshme përse Kadareja nuk mundet ta dinte një gjë të tillë, por edhe shkrimtari im aty nuk ka ditur asgjë.
Rudina Magjistari: Po domethënë, ajo grua shqiptare ka ekzistuar realisht?
Mira Meksi: Ajo ishte vajzë. Ka ekzistuar realisht. Këtu në roman është një vajzë e cila ka përkthyer diçka të rëndësishme. Është një vajzë që vjen nga një familje arbërore, është një vajzë që këndon, që bën teatër, bën filma. Është një nga vajzat më të bukura të kryeqytetit, të kohës. /tvklan.al
