Çmimet e gazit natyror në Europë janë rritur me më shumë se gjysmën deri më tani në qershor pas muajve të rënies, në një kujtesë shqetësuese të krizës energjetike të vitit të kaluar. Çmimet standarde të të ardhmes së gazit janë rritur 52% që nga fillimi i këtij muaji për të arritur në 35 euro (38 dollarë) për megavat orë, sipas të dhënave nga Shërbimi i Inteligjencës së Pavarur të Mallrave (ICIS).
Çmimet ndryshuan kursin kryesisht për shkak të ndërprerjeve më të gjata se sa pritej të mirëmbajtjes në impiantet kryesore të gazit në Norvegji, thanë analistët.
Çmimet europiane të gazit natyror janë ende shumë nën nivelet e tyre verën e kaluar, kur kontinenti e gjeti veten të bllokuar në një bllokim energjetik me Rusinë pas pushtimit të Ukrainës nga Moska. Por rritja e shpejtë e çmimeve këtë muaj tregon se sa i prekshëm mbetet rajoni ndaj çdo ndërprerjeje të furnizimit pas rënies së importeve nga Rusia.
Operatori i rrjetit të gazit të Norvegjisë, Gassco, tha në faqen e tij të martën se një mbyllje e planifikuar në një nga impiantet e saj të përpunimit të gazit ishte zgjatur deri më 15 korrik. Ai do të kthehej në linjë më 21 qershor. Dy impiante të tjera të gazit do të mbeten jashtë linje për një kohë të pacaktuar , për shkak të “problemeve të procesit”.
Vitin e kaluar, Norvegjia zëvendësoi Rusinë si burimi më i madh i importeve të gazit natyror në Bashkimin Europian, me më shumë se 24% të tregut, ndërsa Moska transportoi 15%. Europa mund të jetë gati të humbasë një tjetër burim gazi. Çmimet u rritën të enjten pas raportimeve se Holanda planifikon të mbyllë përgjithmonë fushën e saj të gazit Groningen në tetor, në vend të një viti më vonë, gjë që kishte qenë një opsion.
Kontratat e së ardhmes së gazit arritën një nivel të lartë brenda ditës prej pothuajse 50 euro (55 dollarë) për megavat orë përpara se të bien përsëri. Ky ishte më shumë se dyfishi i nivelit të tyre në fillim të muajit. Një zëdhënës i qeverisë holandeze tha se nuk kishte marrë ende një vendim se kur do të mbyllej Groningnen.
Dikur një furnizues kryesor i gazit natyror për Europën, Holanda ka mbyllur prodhimin në fushën tokësore gjatë dekadës së fundit për shkak të rrezikut të tërmeteve. Fusha është një nga më të mëdhatë në botë, por tani përbën vetëm një pjesë të furnizimit me gaz të Europës. Megjithatë, raportet se mund të mbyllet në tetor duket se kanë tronditur tregtarët.
“Tregu europian i gazit dhe si rrjedhojë tregu global i gazit sigurisht që nuk është i jashtëzakonshëm për sa i përket përputhjes adekuate të ofertës me kërkesën,” tha Tom Marzec-Manser, kreu i analitikës së gazit në ICIS. Ai shtoi se një rritje e çmimeve “ishte gjithmonë e pritshme” duke pasur parasysh se çmimet e së ardhmes për furnizimet e gazit natyror për dy dimrat e ardhshëm kishin mbetur të ngritura në krahasim me normat historike.
/ SCAN
