Ministri i Jashtëm i Ukrainës, Dmytro Kuleba, i ka bërë thirrje NATO-s që ta luajë një rol më të madh për sigurimin e rajonit të Detit të Zi dhe ta integrojë mbrojtjen ajrore dhe raketore të Ukrainës me ato të anëtarëve të aleancës veri-atlantike.
Që kur nisi pushtimi i paprovokuar i Ukrainës nga Rusia në shkurt të vitit të kaluar, Deti i Zi dhe bregu i tij në Ukrainë kanë qenë pikë diskutimi për shkak të rëndësisë së këtyre zonave për luftën.
“Deti i Zi është instrumental për ta bërë të gjithë Evropën paqësore dhe për ta orientuar drejt së ardhmes”, tha Kuleba, duke folur përmes video-lidhjes në një konferencë për sigurinë në Detin e Zi të mbajtur në Bukuresht.
“Mjerisht, ai është gjithashtu një vitrinë që tregon se sa shpejt gjërat mund të përkeqësohen nëse dikush i neglizhon kërcënimet. Është koha për ta shndërruar Detin e Zi në atë që është bërë tani Deti Baltik, një det i NATO-s”, shtoi ai.
Këto komente të Kulebas u hodhën poshtë në Moskë, ku zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, tha në një konferencë se “Deti i Zi nuk mund të jetë kurrë një det i NATO-s”.
“Ky është një det i përbashkët, duhet të jetë një det bashkëpunimi, ndërveprimi dhe sigurie për të gjitha shtetet e tij bregdetare”, shtoi ai.
Si Moska, ashtu edhe Kievi mbështeten në Detin e Zi për tregti. Përmes tij, ata bëjnë furnizimin e tregjeve të drithërave si dy nga eksportuesit më të mëdhenj të ushqimit në botë. Një bllokadë ruse ndaj këtyre transporteve rrezikoi të shkaktonte një krizë globale ushqimore vitin e kaluar.
Më vonë, Kombet e Bashkuara dhe Turqia ndërmjetësuan një marrëveshje për të mbajtur portet të hapura, ndërsa aktualisht po punohen për zgjatjen e kësaj marrëveshjeje.
“Ne duhet të trajtojmë së bashku problemin e përbashkët të Rusisë”, tha Kuleba. “Për shembull, unë mbështes idenë e ekspertëve për të integruar sistemet e mbrojtjes ajrore dhe raketore të Ukrainës me ato të aleatëve të NATO-s në Detin e Zi dhe Baltik”.
Flota ruse e Detit të Zi është e vendosur në Krime, gadishullin ukrainas që Moska e aneksoi në vitin 2014. Kapja e porteve të Ukrainës ka qenë një objektiv kryesor i Rusisë gjatë luftës që nisi vitin e kaluar.
Pas anëtarësimit të Finlandës në NATO dhe aplikimit të Suedisë, Rusia pritet që së shpejti të mbetet i vetmi vend me dalje në Detin Baltik që nuk është anëtare e NATO-s.
Aplikimet për anëtarësim në NATO nga Ukraina dhe Gjeorgjia do ta krijonin një situatë të ngjashme edhe në Detin e Zi, ku Bullgaria, Rumania dhe Turqia janë tashmë anëtare të aleancës ushtarake.
Kuleba tha se samiti i ardhshëm i NATO-s do të ishte një mundësi për të ecur përpara në anëtarësimin e shumëkërkuar të Ukrainës në NATO, “për të treguar se dera nuk është vetëm e hapur, por se ka një plan të qartë se kur dhe si do të hyjë Ukraina në të”./REL
