Në kuadër të Konferencës së Sigurisë në Mynih, që përfundoi dje (18.02.), ministri i jashtëm kinez Wang Yi foli me dyer të mbyllura me homologun e tij amerikan Antony Blinken dhe me Ministren e Jashtme gjermane Annalena Baerbock. Në podium, Wangu e prezantoi vendin e tij si paqedashës.
“Ne kemi përmbushur angazhimin tonë dhe kemi bërë të qartë se Kina nuk do të përdorë armë bërthamore kundër shteteve që nuk i kanë ato vetë. Dhe ne nuk do të fillojmë një goditje të tillë të parë kundër asnjë vendi, përfshirë Ukrainën. Presidenti Xi e ka bërë të qartë se lufta bërthamore nuk duhet të shpërthejë dhe armët bërthamore nuk duhet të përdoren”.
Në Bruksel, Komisioni Evropian e merr këtë qëndrim shumë seriozisht. Nga ana tjetër, politikanët evropianë vënë një pikëpyetje të madhe pas garancive të tjera të neutralitetit kinez. Wangu theksoi kështu se Kina dëshiron të hapë rrugën për një zgjidhje ndërmjetësuese në konfliktin ukrainas dhe se është e përkushtuar ndaj paqes.
Marrëdhënie të ngushta me Rusinë
Vitin e kaluar, Wangu bëri bujë kur në konferencën e sigurisë njoftoi një dokument politik mbi konfliktin e Ukrainës, të cilin shumë e panë si një plan paqeje. Një shpresë e parakohshme, siç treguan muajt pas konferencës. Presidentët Volodymyr Zelenski dhe Xi Jinping sigurisht që folën, por nuk pasoi asnjë masë konkrete për paqen. Përkundrazi, Xi ka riafirmuar vazhdimisht marrëdhënien e tij të ngushtë me Putinin.
Sipas Roderich Kiesewetter, kreu i politikës së jashtme për grupin parlamentar CDU/CSU në Bundestag, kjo marrëdhënie shkon shumë larg “Duhet të jemi të vetëdijshëm se Kina është në aleancë të ngushtë me Rusinë, Iranin dhe Korenë e Veriut. Është një sistem i ndarjes së barrës ku Kina luan qetësuesin nga jashtë, por e furnizon Rusinë me të gjithë gjysmëpërçuesit dhe çipat e nevojshëm nga brenda – duke përfituar nga burimet natyrore ruse. Koreja e Veriut ndihmon në dërgimin e municioneve në Rusi.”
Kësaj i shtohet fakti se Republika Popullore po armatoset masivisht prej vitesh – dhe kjo edhe në nivel teknologjik. Është e paqartë se ku ndodhet në përdorimin ushtarak të inteligjencës artificiale, thotë Kiesewetter.
Jo bashkëpunim
Anton Hofreiter i të Gjelbërve është dakord: “Nëse shikojmë se sa shpejt po armatoset marina kineze, veçanërisht në lidhje me numrin e raketave kundër anijeve, do të duhen vetëm disa vjet që situata të bëhet shumë më problematike. ”
Deti i Kinës Jugore, i pasur me lëndë të para, është tashmë skena e demonstrimeve të forcës. Pekini kërkon gradualisht hapësirë atje, luftanijet amerikane dhe kineze po afrohen rrezikshëm me njëra-tjetrën. Deri tani, nuk kemi parë asgjë për bashkëpunim midis dy fuqive të mëdha rivale, siç ka folur Wang në Mynih.
A mund të ndodhin gjëra në Tajvan si në Ukrainë?
Kësaj i shtohet edhe Tajvani – Republika Popullore dëshiron, në rast ekstrem, të marrë me forcë ishullin e qeverisur në mënyrë demokratike pranë brigjeve të tij. Në Mynih, Wang Yi përsëriti atë që ka qenë kauzë shtetërore në Pekin për dekada: Tajvani është pjesë e Republikës Popullore dhe prandaj duhet të “ribashkohet në mënyrë paqësore”, sepse Republika Popullore njihet ndërkombëtarisht nga shumica e vendeve dhe OKB-ja si përfaqësuesi i vetëm i Kinës.
Ky pretendim për përfaqësim unik është padyshim një fakt. Por kur, gjatë Luftës së Dytë Botërore, ishulli i pushtuar atëherë nga japonezët iu dha Kinës, Republika Popullore Komuniste nuk ekzistonte ende. Statusi aktual është i ndërlikuar: Tajvani, i qeverisur në mënyrë demokratike dhe autonome, nuk e ka shpallur kurrë zyrtarisht pavarësinë e tij – pasi kjo do të përbënte bazë për luftë për Pekinin.
Në këtë kontekst e sheh Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Stoltenberg luftën në Ukrainë. “Sigurisht, nëse Putini fiton, ky është gjithashtu një mesazh për presidentin Xi: nëse ai përdor forcën ushtarake, ai merr atë që dëshiron. Ajo që ndodh sot në Ukrainë mund të ndodhë nesër në Tajvan. Kjo është edhe arsyeja pse është në interesin tonë që Putini të mos fitojë”.
Sa e mundshme është një luftë për Tajvanin? Profesor Carlo Masala nga Universiteti i Bundeswehr-it në Mynih është i bindur se kjo varet nga kohezioni perëndimor:Përderisa kinezët të mendojnë se amerikanët do të përfshiheshin aktivisht në një konflikt rreth Tajvanit, mendoj se kinezët nuk do të tentojnë një sulm në vitet e ardhshme. Nëse ekziston edhe dyshimi më i vogël, probabiliteti rritet në mënyrë eksponenciale.”/ DW