Karta Evropiane e Rinisë, një projekt i dështuar në Maqedoninë e Veriut
Në vendin tonë, Karta Evropiane e Rinisë, e cila duhet të ofrojë zbritje dhe përfitime për të rinjtë në shumë fusha të jetës, nuk ka arritur të bëjë ndonjë ndryshim të madh. Shumë të rinj ende presin të marrin kartën e tyre edhe pas disa muajsh të aplikimit, ndërsa shumë të tjerë as që e njohin ekzistencën e saj. Edhe ata që e kanë marrë kartën, ankohen se nuk mund ta përdorin në shumë vende në Maqedoninë e Veriut, pasi bizneset nuk e pranojnë atë. Kjo tregon se projekti “Karta Evropiane e Rinisë”, i cili është një iniciativë evropiane për të nxitur lëvizshmërinë, arsimimin, kulturën dhe punësimin e të rinjve, ka dështuar në vendin tonë.
Karta Evropiane e Rinisë është një kartë që mund ta marrin të gjithë personat në moshë nga 15 deri në 29 vjet, pa pasur nevojë të plotësojnë asnjë kusht shtesë. Karta lëshohet dhe menaxhohet nga Agjencia për Rini dhe Sport (ARS), në bashkëpunim me Agjencinë Kombëtare të Programeve Arsimore Evropiane dhe Lëvizshmërisë. Karta u mundëson të rinjve të shfrytëzojnë dhjetëra mijëra zbritje për shërbime, produkte, udhëtime, kulturë, akomodim dhe arsimim në 36 vende evropiane. Karta vlen 2 vjet, me mundësi rinovimi për aq kohë sa përdoruesi i saj është brenda kufirit të lejuar të moshës.
Sipas ARS-së, qëllimi i kartës është t’u japë mundësi të rinjve të udhëtojnë, të njohin njerëz të rinj dhe të bëjnë miq të rinj në të gjithë Evropën. Gjithashtu, nëpërmjet kartës të rinjtë mund të edukohen, të mësojnë gjëra të reja dhe ta fillojnë karrierën e tyre, të bëjnë një ndryshim real në komunitet, të jenë qytetarë të mirëinformuar dhe aktivë që e formësojnë shoqërinë.
Por, realiteti është krejt ndryshe. Në vendin tonë, shumë të rinj nuk kanë marrë kartën, pasi procesi i lëshimit të kartave është i ngadalshëm dhe i komplikuar. Sipas një raporti të UNICEF, vetëm 10% e të rinjve në Maqedoninë e Veriut kanë aplikuar për kartën, dhe vetëm 5% e kanë marrë atë. Një pjesë e madhe e të rinjve as që e dinë se çfarë është karta, si të aplikojnë për të, dhe çfarë përfitimesh ofron.
Edhe ata që e kanë marrë kartën, nuk janë të kënaqur me shërbimin. Shumë të rinj ankohen se nuk mund ta përdorin kartën në shumë vende në Maqedoninë e Veriut, pasi bizneset nuk e pranojnë atë. Sipas një raporti të Meta.mk, shumë biznese nuk janë të informuara për kartën, dhe nuk kanë nënshkruar asnjë marrëveshje me ARS-n për të ofruar zbritje. Zbritjet që ofrohen janë shumë të vogla, dhe nuk janë të vlefshme për të gjitha produktet dhe shërbimet. Për shembull, një zbritje prej 10% në një kinema nuk vlen për filma të rinj, dhe një zbritje prej 15% në një libri nuk vlen për libra të shtrenjtë.
Kjo situatë tregon se Karta Evropiane e Rinisë, e cila duhet të jetë një projekt i suksesshëm për të rinjtë në vendin tonë, ka dështuar në të gjitha aspektet. Nuk ka një promovim të mjaftueshëm dhe të qartë të kartës, nuk ka një bashkëpunim të mirë me bizneset, nuk ka një monitorim dhe vlerësim të zbatimit të kartës, dhe nuk ka një ndikim të dukshëm në jetën e të rinjve. Karta Evropiane e Rinisë, në vend që të jetë një simbol i lëvizshmërisë, arsimimit, kulturës dhe punësimit të të rinjve, është bërë një simbol i frustrimit, zhgënjimit dhe mosbesimit.
