Shkup, 1 korrik 2024 (MIA) – Qytetarët e Maqedonisë mbështesin anëtarësimin në BE, por jo me koston e përfshirjes së bullgarëve në Kushtetutë, tregon hulumtimi i fundit i opinionit publik të kryer për Detektor nga Instituti për Kërime Politike, Shkup.
Sipas tij, nëse nesër ka referendum, për anëtarësim në BE do të votojnë 60.2 për qind, ndërsa kundër 28.7 për qind.
Është interesant fakti se anketa e këtij viti tregon numrin më të madh të qytetarëve që do të votonin kundër. Ne po e bëjmë këtë pyetje për të katërtën herë në pesë vitet e fundit. Nëse në vitin 2019 vetëm 17.3 për qind ishin kundër, sot kjo shifër është rritur në 28.7 për qind.
“Shumica e qytetarëve ose 31,7 për qind besojnë se Maqedonia nuk do të hyjë kurrë në BE. 18,1 për qind presin që kjo të ndodhë në pesë vitet e ardhshme, 15,9 për qind në 10 vitet e ardhshme dhe 14,8 për qind presin hyrjen në BE në 15 vitet e ardhshme”, tregon anketa.
Megjithatë, siç theksohet, më shumë se dy të tretat e qytetarëve janë të gatshëm të sakrifikojnë anëtarësimin në BE nëse e vetmja mënyrë për të arritur atje është përfshirja e bullgarëve në Kushtetutë.
“Madje 69,5 për qind e të anketuarve mendojnë se qeveria e re nuk duhet të pranojë përfshirjen e bullgarëve në Kushtetutë edhe me koston e shtyrjes së fillimit të negociatave me Bashkimin Evropian. Në të kundërtën, 21 për qind e të anketuarve janë të bindur”, thuhet në hulumtim.
Në një situatë të tillë, siç pritej, 55.7 për qind e qytetarëve shprehen se janë kundër kornizës së negociatave të rënë dakord me propozimin francez, ndërsa 28.1 për qind e mbështesin atë.
“Ka dallime të theksuara për këtë çështje ndërmjet maqedonasve dhe shqiptarëve. Përderisa 63,5 për qind e maqedonasve janë kundër kornizës së negociatave dhe vetëm 11,6 për qind e mbështesin atë, situata është e kundërta tek shqiptarët 55.9 për qind e shqiptarëve etnikë mbështesin kornizën negociuese të krijuar sipas propozimit francez, ndërsa 22.7 për qind janë kundër”, tregon anketa.
Një shumicë e madhe e qytetarëve ose 60.3 për qind thonë se e njohin mirë propozimin francez për përcaktimin e kornizës së negociatave, ndërsa 37.6 për qind thonë se nuk e njohin mirë. Shqiptarët konsiderohen më të njohur me propozimin francez sesa maqedonasit. Rreth 66,4 për qind e shqiptarëve dhe 58,6 për qind e maqedonasve konsiderojnë se janë të njohur me propozimin francez.
Në një situatë të tillë, siç tregon anketa, 54 për qind e qytetarëve besojnë se kjo kornizë negociuese e vendos vendin në një pozitë të varur dhe paraqet hyrje në bullgarizimin e vendit, ndërsa 19,2 për qind besojnë se kuadri negociator merr parasysh shumicën e kërkesave maqedonase dhe garanton identitetin maqedonas, shifra të ngjashme me ato të anketës së vitit të kaluar me një rritje të lehtë të kundërshtarëve të kornizës negociuese.
“Sipas strukturës etnike të atyre që iu përgjigjën pyetjeve, dallimet mes maqedonasve dhe shqiptarëve janë sërish të mëdha. Në mesin e maqedonasve, 64 për qind besojnë se korniza e vendos Maqedoninë në një pozitë të varur dhe është një hyrje në bullgarizimin, ndërsa te shqiptarët, vetëm 18,2 për qind e ndajnë këtë pikëpamje, ndërsa 44,1 për qind e të anketuarve besojnë se korniza merr parasysh shumicën e kërkesave maqedonase dhe garanton identitetin maqedonas. Gati gjysma e qytetarëve ose 49.1 për qind besojnë se korniza e negociatave mund të ndryshohet, ndërsa 28.3 për qind besojnë se kjo nuk mund të ndodhë. Krahasimi me anketën e vitit të kaluar tregon një rritje të ndjeshme të numrit të qytetarëve që aktualisht besojnë se korniza mund të ndryshohet. Nëse vitin e kaluar 37.1 për qind e qytetarëve besonin në ndryshimin e kornizës, sot kjo përqindje ka shkuar në 49.1 për qind”, tregon hulumtimi.
Sipas anketës, garancitë shtesë nga BE-ja për shumicën e qytetarëve nuk janë të pranueshme si kusht për ndryshimin e Kushtetutës.
“Nga të anketuarit, 47,1 për qind thonë se nuk do të pranonin ndryshimin e Kushtetutës dhe vazhdimin e negociatave nëse Maqedonia do të merrte garanci shtesë, ndërsa për 42,1 për qind të qytetarëve do të ishte e pranueshme. Qytetarët janë të ndarë për çështjen nëse me Qeverinë e re do të tejkalohet kontesti me Bullgarinë dhe do të nisin negociatat me BE-në. 42 për qind besojnë se do të tejkalohet, ndërsa 43.8 për qind besojnë se nuk do të ndodhë. Shumica e qytetarëve ose 37,7 për qind mendojnë se mosmarrëveshja me Bullgarinë nuk do të zgjidhet. 22,7 për qind besojnë se kjo do të ndodhë në katër vitet e ardhshme, 17 për qind vitin e ardhshëm dhe vetëm 4,2 për qind janë të mendimit se mosmarrëveshja do të tejkalohet deri në fund të këtij viti”, tregon hulumtimi.
Anketa e porositur nga Detektor është bërë nga Instituti për Kërkime Politike – Shkup në mostrën përfaqësuese prej 1030 të anketuarve në periudhën prej 7 deri më 11 qershor.
