Të dyja, inteligjenca artificiale (AI) dhe robotika kanë bërë përparime të rëndësishme vitet e fundit, që do të thotë se shumica e punëve njerëzore së shpejti mund të kapërcehen nga teknologjia në tokë dhe madje edhe në qiejt mbi ne.
Një ekip inxhinierësh dhe studiuesish nga Instituti i Avancuar i Shkencës dhe Teknologjisë në Kore (KAIST) po zhvillon aktualisht një robot humanoid që mund të fluturojë aeroplanë pa pasur nevojë të modifikojë kabinën. Roboti, i quajtur “Pibot”, mund të kontrollojë krahët dhe gishtat për të operuar me shkathtësi instrumentet e fluturimit, edhe me dridhje të forta në një avion, duke përdorur teknologjinë e kontrollit me precizion të lartë.
Kamerat e tij të jashtme lejojnë Pibot të monitorojë gjendjen aktuale të avionit dhe ato të brendshme e ndihmojnë atë të menaxhojë çelësat thelbësorë në panelin e kontrollit. Pibot është në gjendje të mësojë përmendësh manuale komplekse të paraqitura në gjuhën natyrore, një arritje që rrit përshtatshmërinë e tij nëpër avionë të ndryshëm.
Kujtesa e tij është aq e madhe sa mund të mësojë përmendësh të gjitha tabelat e navigimit aeronautik Jeppesen në mbarë botën, gjë që është e pamundur për pilotët njerëzorë, sipas ekipit KAIST. Ekipi hulumtues thotë se Pibot “kupton” dhe mëson përmendësh manualet e shkruara fillimisht për njerëzit falë përparimeve të fundit në modelet e mëdha gjuhësore (LLM). Falë LLM, Pibot pritet të kryejë fluturim pa gabime, duke qenë në gjendje të reagojë shumë më shpejt se homologët e tij njerëzorë në situata emergjente.
Ai mund të mësojë përmendësh manualet e funksionimit të avionit dhe të urgjencës (QRH, një manual në kabinën e pilotit për t’iu referuar ekuipazhit të fluturimit në rast të problemeve gjatë fluturimit) dhe të përgjigjet menjëherë. Ai gjithashtu mund të llogarisë një rrugë të sigurt në kohë reale bazuar në statusin e avionit ajror.
Ndërsa përdor ChatGPT, ekipi hulumtues po zhvillon dhe teston gjithashtu modelin e tij të gjuhës natyrore në mënyrë që Pibot të mund të bëjë pyetje pa u mbështetur në një lidhje interneti. Modeli i përshtatur i gjuhës do të trajtojë informacionin ekskluzivisht për pilotimin dhe do të ruhet në një kompjuter të vogël që mund të transportohet në bord.
Pibot gjithashtu mund të futet në avion për të komunikuar drejtpërdrejt me ta. Aktualisht është projektuar për t’u vendosur në situata ekstreme ku përfshirja njerëzore mund të mos jetë e dobishme. Roboti humanoid gjithashtu mund të komunikojë me kontrollorët e trafikut ajror dhe njerëzit në kabinë duke përdorur sintezën e zërit, duke e lejuar atë të veprojë si pilot ose oficer i parë.
Përshtatshmëria e tij shkon përtej sferës së aviacionit. Duke qëndruar në 160 cm dhe me peshë 65 kg, dizajni humanoid i Pibot e lejon atë të zëvendësojë pa probleme njerëzit në role si drejtimi i automobilave, operimi i tankeve apo edhe komandimi i anijeve në det. Roboti është ende në zhvillim dhe pritet të përfundojë deri në vitin 2026.
Projekti kërkimor u porosit nga Agjencia për Zhvillimin e Mbrojtjes (ADD), organi qeveritar i ngarkuar me kërkimin në teknologjinë e mbrojtjes në Korenë e Jugut, sipas KAIST që parashikon gjithashtu aplikime të mundshme ushtarake në të ardhmen.
/ SCAN
