Presidenti i Francës, Emmanuel Macron, ka deklaruar se homologu i tij rus, Vladimir Putin, ka bërë një “gabim të madh” duke mos zgjatur marrëveshjen e eksportit të grurit ukrainas.
“Vendet në Lindjen e Mesme, Afrikë dhe madje edhe Azi janë shumë të varura nga këto marrëveshje, të cilat do të preken nga vendimi i njëanshëm i Rusisë”, tha Macron.
Në deklaratat në Këshillin e Bashkimit Evropian në Bruksel, Presidenti francez ka theksuar se Moska ka marrë “një përgjegjësi të madhe përsipër” duke rënë dakord të eksportojë drithëra ukrainase dhe ka sulmuar Putinin, të cilin ai e akuzon se e ka kthyer “ushqimin në armë shantazhi”.
Këtë të hënë, Rusia vendosi të mos zgjasë marrëveshjen që lejonte eksportimin e grurit nga Ukraina në pjesën tjetër të botës për të ndaluar krizën ushqimore. Drejtori i OKB-së, António Guterres, shprehu zhgënjimin e tij të thellë me lëvizjen e Moskës dhe siguroi se “qindra miliona njerëz janë të uritur dhe konsumatorët përballen me një krizë globale të kostos së jetesës”.
“Janë ata që do të paguajnë çmimin”, tha ai.
Sipas ministrit të Jashtëm rus, Sergei Lavrov, marrëveshja u pezullua për shkak të pamundësisë së eksportit të drithërave të Rusisë, bllokimit të pagesave bankare dhe ngrirjes së aseteve të saj jashtë vendit. Po kështu, Lavrov u takua me homologun e tij turk, Hakan Fidan, për të studiuar mënyra të reja për të eksportuar grurë rus në vendet më në nevojë, pas daljes nga pakti.
Ukraina, fuqi botërore në drithëra
Ukraina përfaqëson 10% të tregut ndërkombëtar të grurit, 15% të misrit dhe 13% të elbit, sipas të dhënave nga Komisioni Evropian. Është gjithashtu një nga liderët në prodhimin e vajit të lulediellit dhe është një furnizues kryesor i Programit Botëror të Ushqimit.
Që kur Turqia dhe OKB ranë dakord me Rusinë për korridorin humanitar detar për të eksportuar drithë në korrik 2022, rreth 1080 anije plot me drithë dhe ushqime të tjera janë larguar nga portet ukrainase të Chornomorsk, Odessa dhe Yuzhny/Pivdennyi për në vendet që varen nga Ukraina për drithëra, sipas Këshillit Evropian.
Deri më sot dhe që nga nënshkrimi i paktit, janë eksportuar më shumë se 30 milionë tonë drithëra dhe ushqime të tjera. Më shumë se 50% e ngarkesës ishte misër, 28% grurë dhe 11% produkte të lidhura me lulediellin. Shumica e të gjitha këtyre produkteve u eksportuan në vendet në zhvillim (64% e grurit dhe 51% e misrit).
